Silicone is een element dat in de natuur bestaat als kristallijn silicium. Het werd voor het eerst ontdekt in 1787 als een metaal en is als metaal niet toxisch of giftig. Na zuurstof is het meest voorkomende element in de aardkorst: het bestaat voor 25% uit silicium in zijn verschillende verbindingen (zand). Het wordt door de industrie in tal van producten gebruikt (sanitair kit, smeermiddelen, zonnepanelen). Kristallijn silicium activeert het immuunsysteem in ziektes als systemische sclerose voorkomend in steengroeven. Silicone gebruikt in borstprotheses en in bilprotheses is anders en er is nog steeds niet bewezen dat het ziektes veroorzaakt. Deze soort siliconen bestaat niet in de natuur. Het wordt gevorm door het hydrolyseren van silicium naar polydimethylsiloxaan. Voor medisch gebruikte siliconen, zijn antioxidanten, kleurstoffen en weekmakers tijdens het productieproces verwijderd. Dit is dus een andere stof dan de stof die voorkomt in de natuur.

Er bestaat op dit moment geen diagnostische test specifiek voor Breast Implant Illness (BII). Ook de haartest waar nu reclame voor wordt gemaakt die de hoeveelheid platina in het haar meet, is geen diagnostische test. Er zijn wel testen voor auto-immuun ziektes (bv. Reuma, sclerodermie) die uitgevoerd kunnen worden om te kijken of er oorzaken zijn voor de klachten van de patiënt. Maar deze testen niet specifiek op Breast Implant Illness (BII). Er zijn patiënten met symptomen die toegeschreven worden aan Breast Implant Illness (BII) met positieve immuun test uitslagen en andere patiënten waarvan alle laboratoriumuitslagen normaal zijn.

Een auto-immuun ziekte is een ziekte waarbij het immuunsysteem zich tegen het eigen lichaam keert. Voorbeelden hiervan zijn reuma, coeliakie, sclerodermie, de ziekte van Graves en colitis ulcerosa.

In 1999, is er een uitgebreid onderzoek geweest van The Institute of Medicine Committee on the Safety of Silicone (USA) waarbij alle beschikbare wetenschappelijke artikelen en onderzoeken zijn geanalyseerd. Daaruit werd geconcludeerd dat er geen duidelijke link bestaat tussen siliconen implantaten/protheses en systeemziektes (bijvoorbeeld reuma, sclerodermie, colitis ulcerosa, coeliakie). Er zijn verschillende onderzoeken van verschillende groottes en opzet geweest, die naar de veiligheid hebben gekeken van borstimplantaten zelf. Deze studies hebben gekeken naar specifieke auto-immuun ziektes. Ook uit deze studies kwam niet of niet duidelijk naar voren dat er een link bestaat tussen borstimplantaten en elke willekeurige ziekte. Studies waarin is gekeken naar de symptomen van patiënten en hun borstprotheses, hebben geen consistente abnormaliteiten of afwijkingen laten zien om bepaalde ziekte te identificeren. Ondanks dat er dus veel onderzoek wordt gedaan naar Breast Implant Illness is er nog steeds geen duidelijke oorzaak gevonden. Het EU SCENIHR rapport uit 2014 heeft naar aanleiding van de PIP affaire (een prothese die van slechte kwaliteit was en gevuld met siliconenmateriaal niet geschikt voor medisch gebruik) onderzoek opgesomd waaruit blijkt dat siliconen niet schadelijk zijn voor de gezondheid en dat vrouwen zonder implantaten evenveel siliconen in hun bloed hebben als vrouwen met implantaten.

Verschillende studies laten een verschillende mate van verbetering zien van de symptomen na verwijdering van hun borstimplantaten. Soms tijdelijk, maar ook permanent verbetering van de klachten. Ook zijn er studies bekend waarbij de symptomen verbeterden maar na een periode weer toenamen, ondanks dat de protheses niet meer aanwezig waren. Er bestaan geen studies die specifiek laten zien welke symptomen wel of niet verbeteren na verwijderen van het implantaat al dan niet met verwijderen van het kapsel in de borst.

Er is nog steeds geen definitief epidemiologisch bewijs dat een link aantoont tussen borstprotheses en het optreden van een specifiek ziekteproces. Dat betekent natuurlijk niet dat verder onderzoek niet meer hoeft. In zeldzame en ongewone ziekteprocessen, kan het jaren duren voordat een wetenschappelijke conclusie kan worden getrokken. Het onderzoek naar borstprotheses en klachten vindt al een aantal tientallen jaren plaats. Ook in Nederland vinden op dit moment drie grote studies plaats waarin de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) participeert met het RIVM. Daarnaast is er een landelijke database (DBIR/DICA) waar de protheses vanuit de NVPC worden geregistreerd en is het Landelijke Implantaten Register (LIR) van de overheid waar de protheses ook worden geregistreerd. Er zijn vele factoren die een interactie tussen teweegbrengen tussen een patiënt en haar borstimplantaten en daarom is verder onderzoek nodig om te kijken of de symptomen verminderen na verwijdering van de protheses en/of het kapsel.

Luister goed naar de patiënt. De symptomen zijn reëel en kunnen niet genegeerd worden, los van het feit of ze worden veroorzaakt door de protheses of niet. Het is alleen erg complex om te duiden dat de protheses de oorzaak zijn van de klachten of niet.

Opties kunnen zijn: verdere analyse via een internist of reumatoloog, het verder in de gaten houden zonder tussenkomst van een internist of immunoloog, het verwijderen van de prothese zonder kapselverwijdering of met kapselverwijdering of het wisselen van de prothese al dan niet met kapselverwijdering.

Patiënten die zich melden met Breast Implant Illness (BII) hebben echte symptomen die niet altijd kunnen worden ondergebracht bij een specifieke bekende ziekte. Dit betekent dus vooral NIET dat hun symptomen NIET echt zijn, maar dat het de volledige aandacht dient te hebben van hun arts of chirurg.

De verschillende opties zullen moeten worden besproken en, hopelijk, met NOG meer (inter)nationaal onderzoek (NVPC- RIVM), zullen we in de toekomst beter kunnen bepalen welke patiënten baat hebben bij het verwijderen van hun protheses en/of kapsel en bij wie geen verandering is te zien.

Omdat er geen duidelijke link is bestaat tussen de vaak subjectieve en uitgebreide lijst van symptomen en geen mogelijkheden voor diagnostische tests, is er geen ‘bekend’ risico. Veel van deze symptomen beschreven door Breast Implant Illness patiënten, worden ook in algemene bevolking ervaren, met of zonder een prothese. Dat is niet om een connectie te ontkennen, maar om uit te leggen dat er juist (nog) geen connectie aantoonbaar is.

Patiënten dienen geïnformeerd te worden over de potentiële risico’s die gepaard kunnen gaan met het gebruik van borstimplantaten, inclusief het optreden van BIA-ALCL: een zeer zeldzaam beeld dat kan variëren van ophoping van vocht rondom de prothese (seroom) tot een zeer zeldzaam optreden lymfoom (lymfklierkanker in de oksel). BIA-ALCL is geen kanker van de borst zelf maar van de lymfklieren in de oksel en als het vroeg gediagnosticeerd wordt, goed behandelbaar en te genezen.

Uit onderzoek is gebleken dat er geen verschillen zijn in het optreden van Breast Implant Illness (BII) tussen verschillende merken van protheses en protheses die vroeger van binnen vloeibaar siliconen materiaal hadden en de huidige vaste protheses met cohesieve gel die sinds begin jaren ‘90 bestaan. Om die reden heeft de Amerikaanse FDA destijds ook het verbod op siliconen borstprotheses opgeheven, omdat er bij de eerdergenoemde studie van The Institute of Medicine Committee on the Safety of Silicone geen relatie werd aangetoond tussen borstprotheses en systemische ziektes.

Er staat veel inaccurate medische informatie op het internet. BII-patiënten geloven dat het totaal verwijderen van de prothese met het gehele kapsel nodig is om alle stoffen uit de borst te verwijderen. Men beseft daarbij niet hoe groot de incisie, operatie en de schade is, die aan de borst ontstaat door het uitgebreid moeten verwijderen van alle weefsels. De schade die aan de binnenzijde van de borst ontstaat, moet daarbij niet onderschat worden. Bespreek met de chirurg waarom u ook het kapsel zou willen laten verwijderen en bespreek ook welke complicaties kunnen optreden. Niet alle plastisch chirurgen halen per definitie het kapsel weg als de prothese wordt verwijderd. Het is belangrijk om uit te leggen dat het ook niet altijd mogelijk is om alle kapsel te verwijderen, zeker niet als het kapsel heel dun is. En soms moet toch een deel van het kapsel achter gelaten worden om te voorkomen dat er schade ontstaat aan spier, rib of zelfs long. De chirurg legt uit hoe groot het litteken zal worden teneinde de borst goed van binnen te kunnen bereiken om zoveel mogelijk kapsel te kunnen verwijderen. Veel mensen beseffen niet hoe groot dat litteken zal worden vergeleken met hun huidige litteken. Als de eerdere borstvergroting via de oksel of tepelhof is verricht, is het niet mogelijk om via dezelfde littekens de prothese met kapsel te verwijderen. Er komt dus een nieuw groot litteken in de borstplooi. Er moet worden uitgelegd dat een dergelijke operatie uitgebreid en niet risicoloos is, en dat het ons op dit moment ontbreekt aan harde data om te garanderen dat er een verbetering komt van de klachten die men heeft geduid als Breast Implant Illness(BII).